Wat is onbalans op het elektriciteitsnet?

We krijgen veel vragen over hoe onze Sessy thuisbatterij een rol speelt op de ‘onbalansmarkt’. Hier is de uitleg over het hoe en waarom van onbalans en de rol van Sessy hierin.

Wat is onbalans? 

Denk aan het elektriciteitsnet als een soort weegschaal die altijd in evenwicht moet blijven. Aan de ene kant heb je alle elektriciteit die we opwekken, en aan de andere kant alles wat we gebruiken. Opwek en gebruik moeten op elk moment in balans zijn, maar zijn dat nooit. Om de afwijking van te veel of te weinig opwek te regelen, zijn er verschillende mechanismen. Een hiervan is de ‘onbalans’. Om met onbalans te kunnen sturen, is een markt ingericht waarop energieleveranciers en grote bedrijven met de vraag en het aanbod van onbalans kunnen handelen.  

Hoe ontstaat er onbalans? 

Onbalans komt voor omdat het lastig is precies te voorspellen hoeveel stroom we op elk moment nodig hebben en hoeveel er opgewekt wordt. Vooral met duurzame bronnen zoals zon en wind, die afhankelijk zijn van het weer. Ook ons eigen stroomgebruik kan flink schommelen. In grote lijnen is het goed in te schatten, maar plaatselijke bewolking, een weersomslag of veranderende afname bij grote bedrijven kan ervoor zorgen dat wat er gepland was, afwijkt van wat er werkelijk gebeurt. 

Wat is het verschil tussen EPEX en onbalans? 

Dynamische energiecontracten zijn voor bedrijven en particulieren af te sluiten en maken gebruik van de EPEX prijzen. Die EPEX prijzen worden dagelijks in een veiling vastgesteld. Veel aanbod en weinig vraag geeft lage of zelfs negatieve prijzen en veel vraag en weinig aanbod geeft hoge prijzen. Die veiling vindt elke dag plaats om de prijzen voor de 24 uren van de volgende dag te bepalen. 

Het aanbod en de vraag voor elk uur voor de volgende dag is op basis van aannames en verwachtingen. Hoeveel en hoe laat schijnt de zon, waar en hoeveel waait de wind en wanneer komen mensen thuis en beginnen met koken en laden we onze auto’s op. In die voorspelling zit een bepaalde speling. Het is die speling, ofwel verkeerde verwachting, die we onbalans noemen. Deze onbalans staat dus los van wat er al is afgesproken op voor de EPEX prijzen, maar gaat over datzelfde energienet en de balans daarop. 

Waarom kun je geld op de onbalansmarkt verdienen? 

Omdat je helpt het net in evenwicht te houden, zijn er organisaties die bereid zijn hiervoor te betalen. Als je op het juiste moment kunt inspelen op de behoefte van het net, door stroom te leveren of op te slaan, kun je een vergoeding krijgen. Bedrijven die flexibel zijn in hun momenten van verbruik of opwek kunnen door capaciteit aan te bieden geld verdienen om die capaciteit op het goede moment in te zetten en andere bedrijven te helpen om te korten of overschotten weg te werken. 

Hoe draagt Sessy thuisbatterij bij? 

De onbalans markt is niet nieuw, maar is alleen toegankelijk voor bedrijven die ‘onbalansverantwoordelijke’ zijn. Als thuisbatterijbezitter ben je dat niet en mag je dus niet direct meedoen met je batterij op de onbalansmarkt. Jouw energieleverancier is wel onbalansverantwoordelijke en heeft dus wel te maken met onbalans. Zij hebben daarom baat bij het inzetten van jouw thuisbatterij en de mogelijkheid dat ook te doen. 

Door de energieleverancier de Sessy thuisaccu te laten aansturen los je een klein deel van een groot onbalans probleem op. Door dat met heel veel Sessy’s samen te doen, kan een energieleverancier een groot deel van een groot probleem oplossen.  

Hoeveel kun je geld verdienen op de onbalansmarkt? 

Hoeveel je precies kunt verdienen met Sessy op de onbalansmarkt hangt af van verschillende factoren, zoals hoe vaak en hoe veel je batterij kan bijdragen en wat de toekomstige onbalansprijzen worden. De markt verandert continu, maar verschillende energieleveranciers schatten het verdienvermogen van een batterij op zo’n €80–€90 per kWh batterij capaciteit per jaar. Voor een Sessy met 5 kWh zou dat met de huidige inzichten en marktomstandigheden neerkomen op €400/jaar en €450/jaar. Let op: dit zijn uitspraken van de energieleveranciers en niet van Sessy. 

Welke kansen zich ook ontwikkelen, Sessy is klaar om door welke partij dan ook te worden aangestuurd. Natuurlijk alleen als jij dat goed vindt. 

Wat heeft onbalans met netcongestie te maken? 

Netcongestie is een lokaal probleem als er in een deel van het elektriciteitsnet te veel wordt afgenomen of juist te veel wordt terug geleverd. De elektriciteitskabels worden dan meer belast dan de netbeheerder veilig vindt. 

Het zou voor kunnen komen dat in een gebied waar al netcongestie dreigt, batterijen door de onbalansmarkt zo worden aangestuurd, dat ze lokaal de netcongestie erger maken. Dit is een bekend probleem en wordt door de netbeheerders aangepakt met een platform wat nog in ontwikkeling is: Gopacs. 

Via dit platform kunnen netbeheerders die last hebben van congestie, de marktpartijen vragen om lokaal te leveren, dan wel af te nemen om de congestie op te lossen. Deze nieuw markt is via de energieleveranciers ook aan te spreken en kan worden toegevoegd aan het rijtje met markten waar de thuisbatterij een positieve bijdrage kan leveren. 

Welke energieleveranciers zijn al verbonden met Sessy? 

Alle energieleveranciers zijn al actief op de onbalansmarkt. Sommige zijn al zo ver dat ze ook thuisbatterijen kunnen aansturen. Met Frank Energie hebben we SessyConnect® gelanceerd. In principe is Sessy klaar om via SessyConnect® met elke energieleverancier samen te werken, of ze nu dynamisch energiecontracten of vaste contracten aanbieden. Wij werken er actief aan om jullie meer vrijheid te geven om aan te sluiten bij de energieleverancier van jouw keuze. Hou onze website in de gaten voor updates op dit onderwerp, e-mail vooral je energieleverancier met de vraag of ze met SessyConnect® willen integreren.